Programma

In deze sessie gaan we aan de hand van voorbeelden in gesprek over de kansen en hobbels bij de realisatie van opschaling van aquathermie. In Nederland zijn zo’n 100 aquathermieprojecten gerealiseerd en 100 andere projecten zijn in voorbereiding. Dit zijn veelal kleinschalige nieuwbouwprojecten van enkele honderden woningen.
Naast nieuwbouw kan aquathermie zeker ook in de bestaande bouw een grote rol spelen in het verduurzamen van warmtelevering. Grootschalige toepassing is technisch gezien heel goed mogelijk. Opschalen kan zowel in grootte van het project (duizenden woningen), als in het aantal projecten. Staat niets in de weg om op te schalen? Waar wachten we op?

Aan het woord komen twee ervaringsdeskundigen, Lucie Gelderblom en Sjoerd Ypma (beide lid van het uitvoerende team van Warm Heeg), die ons mee zullen nemen in hun voorbereidings- en verkenningstraject van een aquathermieproject. Welke stappen hebben ze gezet? Waar lopen ze tegenaan? En waar kunnen andere projecten van leren?
Tijdens de sessie gaan we in op financiering, opstart, doorontwikkeling en wet- en regelgeving. We bespreken onder andere de financiering van de ontwikkelfase, collectief aanvragen van individuele subsidies, toetsing van de potentie van aquathermie op grotere schaal en wettelijke verankering van de positie van gemeenschapsinitiatieven.

We zoomen in op Heeg, een heerlijk watersportdorp in landelijk Friesland. Voor de deur een grote plas water, het Hegermeer. Een geschikte basis voor de lokale energiecoöperatie om ruim vijf jaar geleden te starten met het initiatief Warm Heeg. Het doel: met oppervlaktewater uit het meer alle woningen in de kern van het dorp collectief verwarmen. Vijf jaar later is er onlangs uiteindelijk de landelijke PAW subsidie van vier miljoen euro aan het initiatief toegewezen. Een heugelijk feit, een goede stap voor de toekomst van Warm Heeg. Maar dit is zeker niet zonder horten en stoten gegaan.

In de sessie deelt Warm Heeg zeven knelpunten van verschillende aard, die lokaal niet opgelost kunnen worden. Het team van Warm Heeg roept daarbij op: willen we niet dat initiatieven financieel vastlopen in de ontwikkelingsfase, dan moeten we gezamenlijk kijken naar de mogelijkheden en versoepelingen in overheidsland.

Hoe financieren we aquathermieprojecten? Hoe houden we de kosten voor bewoners behapbaar? Hoe zorgen we voor financiële zekerheid? Terwijl de druk toeneemt om snel van het aardgas af te gaan en aquathermie steeds meer in de belangstelling komt te staan, is het nog steeds een lastige puzzel om de financiën rond te krijgen.
Uitdagingen zijn warmtenetten, vollooprisico’s, afschrijvingstermijnen en garantstellingen. Gelukkig zijn er ook oplossingsrichtingen. In deze sessie gaan we met vertegenwoordigers uit de bankenwereld, met initiatiefnemers en met de overheid het gesprek aan over rollen, constructies en wat er verder nodig is.

Warmte uit oppervlaktewater halen betekent dat het water plaatselijk iets afkoelt. Dit kan positieve en negatieve effecten hebben op de ecologie. Koel water compenseert de opwarming van het klimaat een beetje, maar té koel water kan voortplanting van soorten remmen. Hoe beoordeel je de mogelijke impact van TEO op de ecologie? Ida de Groot-Wallast van Deltares neemt je mee langs de stappen die je hierbij kunt zetten, van het berekenen van het debiet van de koudelozing tot het inventariseren van gevoelige soorten in het ontvangende oppervlaktewater. Marco van Schaik vertelt namens Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden hoe dat in de praktijk uitpakt voor een project van 6.000 woningen, kantoren en winkels aan het Merwedekanaal. Wil je helemaal op de hoogte zijn van de stand van onderzoek en hoe je dit vertaalt naar de praktijk? Dit is het moment om een expert en een ervaringsdeskundige jouw vragen te stellen.

Zonder kennisontwikkeling en innovatie geen versnelling en opschaling van aquathermie.
Voor een versnelling, bredere toepassing en opschaling van aquathermie moeten we nog meer kennis opbouwen. Verschillende kennisvelden en partijen zijn hiervoor nodig. Wat weten we wel en wat weten we nog niet?  Hoe kunnen we samenhang aanbrengen tussen de benodigde kennisvelden en integraal kennis ontwikkelen? Hoe organiseren we een lerende aanpak? Wie durft hier een leidende rol te nemen? Hoe kunnen we ambities voor kennisontwikkeling aquathermie waarmaken? In deze sessie gaan we aan de hand van stellingen met elkaar in gesprek.